Một số nông dân trồng bơ ở huyện Krông Păk (tỉnh Đắk Lắk), huyện Đắk Song (tỉnh Đắk Nông) hỏi: Xin cán bộ nghiên cứu của Viện cho biết nguyên nhân rụng quả bơ và biện pháp hạn chế hiện tượng này trong mùa mưa?
Người trả lời – TS. Trương Hồng: Phần lớn các giống bơ hiện nay đều ra hoa, đậu quả vào đầu mùa mưa, tăng trưởng quả trong mùa mưa đồng thời với hiện tượng rụng quả.
Rụng quả bơ trong mùa mưa thường do 4 nguyên nhân sau:
- Rụng quả sinh lý: Đây là hiện tượng rụng quả bình thường, tỷ lệ rụng trung bình từ 10 – 30% tùy vào tuổi cây, tỷ lệ quả đậu trên cây. Thông thường tỷ lệ đậu quả cao thì tỷ lệ rụng quả sinh lý cao hơn;
- Rụng quả do yếu tố thời tiết: nắng hạn, mưa nhiều làm cho cây không hút được dinh dưỡng để nuôi quả, quả sẽ bị rụng;
- Rụng quả do sâu bệnh hại: Đây là nguyên nhân chủ yếu gây rụng quả bơ trong mùa mưa, đặc biệt đối với giống bơ Booth7. Bọ xít muỗi, bệnh thối quả phát sinh, phát triển mạnh trong mùa mưa. Số ngày mưa nhiều, trời âm u là điều kiện thuận lợi cho bọ xít muỗi và nấm gây bệnh thối quả bơ phát triển rất nhanh và gây hại nghiêm trọng làm gia tăng tỷ rụng quả; giảm năng suất và chất lượng, mẫu mã quả bơ. Nhiều vườn bơ mùa mưa năm 2018 do tác hại của 2 đối tượng gây hại này đã làm giảm năng suất đến 50 – 70% so với các năm trước;
- Rụng quả do bón phân không đầy đủ, và mất cân đối, bón không đúng kỹ thuật: Trong giai đoạn tăng trưởng và tích lũy chất khô của quả, bón kali không cân đối với đạm (kali thấp, đạm cao) đã làm cho quả bơ chứa nhiều nước, làm nứt quả và rụng. Ngoài ra, quả bơ chứa nhiều nước sẽ có nguy cơ dễ bị bọ xít muỗi; nấm Phytophthora tấn công gây hại làm cho quả bơ bị rụng.
Các biện pháp kỹ thuật cần lưu ý để hạn chế rụng quả bơ trong mùa mưa
- Tạo tỉa tán cây bơ thông thoáng;
- Bón phân cân đối giữa đạm và kali (theo tỷ lệ 1:1); bón đúng kỹ thuật (bón theo tán cây, không ném vào gốc);
- Thường xuyên thăm vườn để phát hiện bọ xít muỗi và nấm gây thối trái để phòng trừ kịp thời; tốt nhất phun phòng định kỳ. Trường hợp mưa kéo dài, thời tiết âm u thì cần tăng số lần phun phòng đối tượng bọ xít muỗi và nấm gây thối quả bơ;
- Có thể áp dụng phương pháp phòng và xua đuổi bọ xít muỗi hơn là trị thì hiệu quả hơn;
- Trong mùa mưa nếu gặp hạn hán hoặc mưa dầm liên tục thì cần bổ sung dinh dưỡng qua lá để cung cấp kịp thời thức ăn cho cây để nuôi quả, vì vậy góp phần làm giảm tỷ lệ rụng quả bơ;
- Nếu có thể thì sử dụng túi để bao quả bơ. Nên dùng túi thấu quang thì mẫu mã quả bơ sẽ có màu tự nhiên và đẹp hơn./.