KS. Nguyễn Thị Ngọc Hà
1.Đặt vấn đề.
Hiện nay giống bơ Booth7 là loại cây trồng có giá trị dinh dưỡng và đem lại hiệu quả kinh tế cao, bên cạnh đó việc ghép cải tạo bằng giống bơ này cũng khá phổ biến ở các vùng trồng bơ. Cây bơ sau khi ghép cải tạo cần được chăm sóc tốt, đặc biệt là bón phân để có thể sinh trưởng, phát triển tốt tạo tiền đề đạt năng suất cao. Nghiên cứu này là cơ sở quan trọng góp phần hoàn thiện quy trình canh tác cây bơ góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất bơ.
2. Mục tiêu nghiên cứu: Bước đầu xác định được lượng và cách bón phân thích hợp cho bơ Booth7 ghép cải tạo (giai đoạn KTCB).
3. Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu
3.1. Đối tượng và địa điểm nghiên cứu
– Đối tượng: Cây bơ Booth7 ghép cải tạo (ghép vào tháng 3/2016).
– Địa điểm: Khu thực nghiệm của Viện KHKT Nông lâm nghiệp Tây Nguyên.
– Quy mô: 01 ha
– Thời gian: tháng 1/2017- 12/2017
3.2. Nội dung nghiên cứu
– Thí nghiệm: Xác định lượng phân bón cho bơ Booth7 ghép cải tạo
3.3. Phương pháp nghiên cứu
* Thí nghiệm xác định lượng phân bón cho bơ Booth7 ghép cải tạo
Các mức phân bón đề xuất được tham khảo các kết quả nghiên cứu phân bón cho cây bơ ở Israel, California, … và hướng dẫn kỹ thuật của Viện KHKT Nông lâm nghiệp Tây Nguyên đối với cây bơ KTCB năm thứ 2. Bố trí thí nghiệm theo kiểu khối ngẫu nhiên đầy đủ gồm 2 công thức với ba lần lặp lại, ô cơ sở có 5 cây bơ. Các công thức phân bón: CT1: 0,24 N + 0,24 P2O5 + 0,24 K2O (kg/cây/năm)
CT2: 0,30 N + 0,24 P2O5 + 0,24 K2O (kg/cây/năm)
Lượng phân được chia 3 lần, bón theo tán cây khi đất đủ ẩm:
+ Lần 1 (tháng 4) bón: 30% N + 40% K2O + 100% P2O5 (so tổng lượng)
+ Lần 2 (tháng 7) bón: 30% N + 20% K2O (so tổng lượng)
+ Lần 2 (tháng 10) bón: 40% N + 40% K2O (so tổng lượng)
* Các chỉ tiêu theo dõi:
– Lấy mẫu đất phân tích dinh dưỡng trước và sau thí nghiệm: 1 mẫu đất trước thí nghiệm, 2 mẫu sau thí nghiệm – Phân tích 9 chỉ tiêu
– Theo dõi đường kính gốc chồi ghép: Đo tại ví trí phía trên vết ghép 5-10 cm, sử dụng thước kẹp đo đường kính hai lần vuông góc nhau rồi tính trị số trung bình.
4. Kết quả nghiên cứu
4.1. Hàm lượng dinh dưỡng đất trước và sau thí nghiệm
Bảng 1. Hàm lượng dinh dưỡng trong đất trước và sau thí nghiệm
|
Mẫu đất |
pHKCl |
Tổng số |
Dễ tiêu |
Trao đổi (lđl/100 g đất) |
|||
|
HC |
N |
P2O5 |
K2O |
Ca2+ |
Mg2+ |
||
|
Trước TN |
4,11 Rất chua |
4,55 Khá |
0,17 Trung bình |
5,22 Trung bình |
14,31 Nghèo |
1,04 Nghèo |
0,68 Nghèo |
|
Sau TN-CT1 |
4,10 Rất chua |
4,58 Khá |
0,18 Trung bình |
5,55 Trung bình |
24,55 Khá |
1,39 Nghèo |
0,59 Nghèo |
|
Sau TN-CT2 |
4,24 Rất chua |
4,25 Trung bình |
0,17 Trung bình |
7,48 TB khá |
30,62 Giàu |
1,81 Nghèo |
0,77 Nghèo |
Kết quả phân tích đinh dưỡng đất ở bảng 1 cho thấy:
Trước và sau thử nghiệm pH đều thấp, đất có phản ứng rất chua, cần áp dụng các biện pháp giảm độ chua đất.
Hàm lượng hữu cơ ở công thức 2 sau thử nghiệm giảm xuống một mức (mức trung bình) so với trước thử nghiệm và công thức 1.
Đạm tổng số không thay đổi nhiều. Nhưng lân dễ tiêu ở công thức 2 tăng lên một mức mức (mức trung bình) so với trước thử nghiệm và công thức 1. Đặc biệt Kali dễ tiêu tăng lên rõ rệt, công thức 1 tăng lên 1 mức (mức khá) công thức 2 tăng lên 2 mức (mức giàu) so với trước thí nghiệm. Nghĩa là các công thức bón phân bước đầu đã có sự cải thiện độ phì đất, đặc biệt là ở công thức 2 cả lân và kali đều có sự cải thiện.
Về ion trao đổi Ca2+ và Mg2+ ở hai công thức sau thử nghiệm đều ở mức nghèo như trước thử nghiệm bón phân. Bởi vì cả hai công thức đều chưa chú trọng đến việc cải thiện hai yếu tố này, trong khi đây là những yếu tố cần thiết đối với cây bơ, do đó chúng cần được đưa vào nghiên cứu để cải thiện trong những nghiên cứu phân bón cho cây bơ trong thời gian tới.
4.2. Ảnh hưởng của lượng phân khác nhau tới sinh trưởng của chồi ghép
Bảng 2. Đường kính chồi ghép sau ghép 30 tháng
|
Công thức |
Đường kính (cm) |
|
CT1 |
6,93b |
|
CT2 |
8,40a |
|
TB |
7,67 |
|
LSD0,05 |
0,14 |
Kết quả bảng 2 cho thấy, đường kính gốc sai khác có ý nghĩa thống kê giữa hai công thức bón phân. Công thức 2 (0,30 N +0,24 P2O5 +0,24 K2O kg/cây/năm) bón đạm cao hơn thì có đường kính chồi lớn hơn so với công thức 1 bón đạm thấp hơn (0,24 N + 0,24 P2O5 + 0,24 K2O kg/cây/năm).
5. Kết luận và đề nghị
5.1. Kết luận
– Các công thức bón phân chưa có ảnh hưởng đến pH đất, hàm lượng hữu cơ cũng như lượng đạm và ion trao đổi Ca2+, Mg2+.
– Công thức 2 (0,30 N +0,24 P2O5 +0,24 K2O kg/cây/năm) bón N cao hơn có đường kính thân lớn hơn có ý nghĩa so với công thức 1 (0,24 N + 0,24 P2O5 + 0,24 K2O kg/cây/năm).
5.2. Đề nghị
– Tiếp tục theo dõi sinh trưởng, năng suất trên vườn đặc biệt trong giai đoạn kinh doanh để có những kết luận chính xác hơn.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VƯỜN BƠ BOOTH7 THỬ NGHIỆM
 |
 |
 |
|
Cây bơ Booth 7 sau 2 năm ghép cải tạo, được bố trí thử nghiệm phân bón