Nguyễn Tố Cát Triệu –
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển cây Hồ tiêu (PRDC)
Trong khuôn khổ dự án “Thúc đẩy sản xuất và thương mại bền vững Hồ tiêu Việt Nam” giai đoạn 2021 – 2023 được tài trợ bởi Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức sáng kiến thương mại bền vững Việt Nam (IDH). Hiệp hội Gia vị châu Âu (ESA), Hiệp hội hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA) và IDH là các đơn vị đồng tổ chức thực hiện tại ba tỉnh của Tây Nguyên bao gồm Đắk Lắk, Đắk Nông và Gia Lai. Mục tiêu của Dự án là tăng thu nhập cho 8.000 nông hộ sản xuất hồ tiêu và đóng góp vào một môi trường tốt hơn cho Việt Nam. Dự án thúc đẩy sự tham gia tích cực của các bên liên quan chính trong ngành hồ tiêu, bao gồm cả khối công – tư và nông dân.
Các hoạt động của Dự án như tăng cường năng lực, nâng cao nhận thức về canh tác bền vững cho nông dân; đồng thời các doanh nghiệp tham gia hỗ trợ đào tạo, giám sát thực hành canh tác bền vững cùng với nỗ lực quản lý và sử dụng hóa chất nông nghiệp có trách nhiệm sẽ góp phần gia tăng sản lượng hồ tiêu đạt chuẩn thị trường yêu cầu và bảo đảm thu nhập ổn định cho nông dân trồng hồ tiêu, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, giải quyết các vấn đề biến đổi khí hậu hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Tập huấn kỹ thuật nâng cao năng lực tiếp cận thị trường và thúc đẩy phát triển hồ tiêu bền vững là một trong số các hoạt động của Dự án được triển khai tại Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang (HTX Nam Yang) – Nam Yang – Đắk Đoa – Gia Lai. Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển cây Hồ tiêu (PRDC) với vai trò là một đơn vị tư vấn kỹ thuật cho dự án đã tổ chức các lớp tập huấn này với các nội dung chính gồm: Quản lý sâu bệnh hại tổng hợp; sử dụng hóa chất có trách nhiệm và an toàn trong canh tác xen canh; Quản lý cỏ dại; Quản lý sức khỏe đất,….
Trong năm 2023, PRDC đã tổ chức khóa tập huấn cho 50 nông dân; Được bố trí thành hai đợt và 2 ngày mỗi đợt trong tháng 7 và tháng 8 năm 2023. Khóa tập huấn được triển khai với phương pháp giảng dạy lấy học viên làm chủ đạo. Giảng viên đưa ra các chủ đề xoay quanh mục tiêu hướng đến nền nông nghiệp bền vững. Học viên được tổ chức theo nhóm đề xuất các nội dung, trao đổi thảo luận và đưa ra các giải pháp phù hợp. Đã có sự trao đổi, tranh luận sôi nổi giữa học viên và chuyên gia kỹ thuật của PRDC về các vấn đề trong canh tác hồ tiêu trên địa bàn; Từ đó học viên đã nắm rõ hơn về các biện pháp kỹ thuật giúp canh tác tốt cây hồ tiêu, ý thức được sự tác động bất lợi của thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học nếu không áp dụng đúng cách, nhận diện được một số vấn đề chính cần lưu ý trên vườn cây để có biện pháp xử lý phù hợp; ý thức xây dựng một môi trường sống tốt hơn.
Hình 1: Học viên trao đổi và thảo luận tại hội trường
Tại buổi hội thảo đầu bờ, các học viên đã được tham quan các mô hình hồ tiêu cảnh quan đang triển khai trên địa bàn, được hướng dẫn chi tiết và trực quan về mô hình canh tác bền vững, các biện pháp canh tác chính như bón phân, quản lý cỏ dại và phương pháp phát hiện các bệnh hại chính trên vườn và cách xử lý hiệu quả. Bên cạnh đó, giảng viên đã tổ chức hoạt động nhóm giữa các học viên để có thể ghi nhớ kiến thức một cách hiệu quả.
Hình 2: Học viên tham gia trải nghiệm thực hành trên vườn hồ tiêu.
Với phương pháp giảng dạy thực tế sinh động, các kiến thức được lồng ghép trong các hoạt động trải nghiệm, học viên được thực hành ngay trên đồng ruộng. Sau khi tham gia các đợt tập huấn, đa phần học viên đã đánh giá cao các kỹ thuật canh tác hồ tiêu bền vững và các thông tin bổ ích về mô hình hồ tiêu cảnh quan do PRDC giới thiệu. Từ đó có những biện pháp canh tác hợp lý trên chính vườn của mình nhằm giảm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng vườn cây, tăng hiệu quả kinh tế, đồng thời góp phần giảm phát thải khí nhà kính, giải quyết các vấn đề biến đổi khí hậu hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Về phía Hợp tác xã Nam Yang, cũng nhận định rằng, thông qua các lớp tập huấn như thế này sẽ giúp sự kết nối giữa nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp địa phương, và các công ty xuất nhập khẩu bền chặt hơn, tạo tiền đề cho sự hợp tác lâu dài giữa các bên.
Hình 3: Học viên tham quan các vườn hồ tiêu cảnh quan của Dự án.