ThS. Châu Thị Minh Long, Bộ môn Hệ thống Nông nghiệp
Nhân dịp kỷ niệm 30 năm hợp tác ACIAR – Việt Nam (1993-2023), ngày 21 tháng 5 năm 2023, tại Khách sạn Elephant, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Australia (ACIAR) đã tổ chức sự kiện gặp gỡ đối tác và thăm Dự án: “Nâng cao tính bền vững, năng suất và giá trị kinh tế của hệ thống canh tác và chuỗi giá trị của cà phê và hồ tiêu ở khu vực Tây Nguyên Việt Nam (V-SCOPE)”.
Tham dự sự kiện này có Ông Trần Nam Anh, Phó Trưởng đại diện Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Úc (ACIAR) tại Việt Nam; Ông Nguyễn Văn Bộ, Thành viên Hội đồng Cố vấn Chính sách của Australia về Nghiên cứu nông nghiệp quốc tế; Ông Nguyễn Quang Tân, Trưởng đại diện Tổ chức Nghiên cứu Nông Lâm Quốc tế (ICRAF) Việt Nam; Ông Phan Việt Hà, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên (WASI); các cán bộ nghiên cứu của dự án và các đại biểu từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk; Trường đại học Tây Nguyên, các tổ chức và các doanh nghiệp liên quan. Đặc biệt, trong sự kiện lần này còn có sự tham gia của các phóng viên, nhà báo, đài truyền hình,… đến từ các cơ quan truyền thông Trung ương và các cán cán bộ của các dự án khác do ACIAR tài trợ thực hiện tại tỉnh Khánh Hòa.
Dự án V-SCOPE được triển khai từ năm 2021 đến 2025 tại ba tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk và Đắk Nông. Dự án do ACIAR và công ty JDE tài trợ chính kinh phí thực hiện. Tại Việt Nam, WASI là đối tác trong nước chính thực hiện dự án. Cùng thực hiện dự án còn có Tổ chức ICRAF Việt Nam, Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nghiên cứu Nông nghiệp phục vụ Phát triển Pháp (CIRAD), Đại học Deakin, Đại học Sydney, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Viện Bảo vệ thực vật, Viện Quy hoạch và Thiết kế Nông nghiệp và Trường Đại học Tây Nguyên.
Mục tiêu của dự án V-SCOPE là nhằm cải thiện sinh kế của các nông hộ vùng Tây Nguyên, đặc biệt là nhóm dân dễ bị tổn thương, thông qua cải thiện canh tác bền vững và chuỗi giá trị trong sản xuất cây cà phê và hồ tiêu.
Các cán bộ nghiên cứu của WASI đã phối hợp với các chuyên gia quốc tế thiết kế và thử nghiệm 02 quy trình tưới tiêu mới và tiếp tục điều chỉnh trong những năm tiếp theo dựa trên số liệu về tốc độ thấm nước của đất, sự thoát hơi nước ở cây và sản lượng cà phê và hồ tiêu. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng đã thiết lập 04 thí nghiệm chuyên sâu để đo lường sự thất thoát dinh dưỡng trong đất, từ đó tính toán một cách chính xác lượng phân bón cần thiết cho cây cà phê và hồ tiêu tại Tây Nguyên. Ngoài ra, 30 thử nghiệm về cải tạo độ phì của đất cũng đã được thiết lập, theo dõi và đánh giá.
Nối tiếp chương trình, ngày 22 tháng 5 năm 2023, các đại biểu đã đi thăm vườn cà phê với thí nghiệm nghiên cứu nhu cầu nước tưới cho cây cà phê, hồ tiêu sử dụng công nghệ đo dòng nhựa (sap-flow) tại thôn Tân Phú, xã Ea Toh, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk. Thí nghiệm này nghiên cứu lưu lượng dòng nhựa trên cây cà phê và hồ tiêu trong mô hình xen canh để xác định nhu cầu nước tưới một cách chính xác cho các loại cây trồng này và phản ứng của chúng trong các điều kiện khí hậu khác nhau, khi nhiệt độ và độ ẩm thay đổi, nhằm thiết kế hoàn thiện hệ thống tưới thông minh thích ứng với khí hậu cho cà phê và hồ tiêu ở Tây Nguyên.
Các đại biểu đã đánh giá cao mục tiêu, nội dung và một số kết quả ban đầu của dự án. Các Sở, Ban, Ngành địa phương và các đối tác tư nhân cũng đã bày tỏ sự đồng hành cùng dự án.
ACIAR đặc biệt quan tâm đến mối quan hệ hợp tác với các địa phương nhằm thúc đẩy những sáng kiến đổi mới, sáng tạo do địa phương khởi xướng và dẫn dắt để giúp Việt Nam phát triển các hệ thống nông nghiệp cho năng suất tốt, bền vững và có khả năng thích ứng cao. Chuỗi sự kiện là cơ hội mở ra để các đối tác kết nối và chia sẻ kinh nghiệm trong thực hiện dự án và trong công tác truyền thông.
Ảnh 1. Ông Trần Nam Anh, Phó Trưởng đại diện ACIAR Việt Nam phát biểu
chào mừng sự kiện
Ảnh 2. TS. Phan Việt Hà, Phó Viện trưởng (WASI), Điều phối viên quốc gia dự án
V-SCOPE, trình bày một số kết quả của dự án.
Ảnh 3. Các đại biểu tham dự sự kiện kỷ niệm 30 năm hợp tác ACIAR – Việt Nam
Ảnh 4. Các đại biểu thăm thí nghiệm nghiên cứu nhu cầu nước tưới cho cây cà phê sử dụng công nghệ đo dòng nhựa (sap-flow) tại thôn Tân Phú, xã Ea Toh, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk