1.Tổng Quan Thị Trường Tuần Qua: Giằng Co Giữa Đà Phục Hồi và Áp Lực Điều Chỉnh
Tuần giao dịch cuối cùng của tháng 9/2025 đã khép lại với những diễn biến kịch tính, đánh dấu một giai đoạn giằng co quyết liệt trên thị trường cà phê. Bắt đầu tuần trong bối cảnh bi quan, giá cà phê đã thực hiện một cú lội ngược dòng ngoạn mục từ vùng đáy, sau đó bước vào giai đoạn ổn định và điều chỉnh nhẹ khi đối mặt với các áp lực trái chiều trước thềm vụ thu hoạch mới.
Bối cảnh chung của thị trường được dẫn dắt bởi sự khan hiếm nguồn cung vật chất cuối vụ và tình trạng tồn kho tại các sàn giao dịch quốc tế duy trì ở mức thấp kỷ lục. Những yếu tố nền tảng này đã tạo ra một cuộc đối đầu căng thẳng giữa các lực lượng muốn đẩy giá lên cao và áp lực chốt lời tự nhiên khi một vụ mùa mới đang đến gần. Để hiểu rõ hơn về bức tranh toàn cảnh này, chúng ta sẽ bắt đầu bằng việc phân tích sâu diễn biến cụ thể tại thị trường nội địa.
2. Diễn Biến Thị Trường Cà Phê Nội Địa: Sức Bền Vững Vàng Nhờ Nguồn Cung Cạn Kiệt
Việc phân tích thị trường trong nước có tầm quan trọng đặc biệt, bởi dù chịu ảnh hưởng trực tiếp từ giá thế giới, thị trường nội địa Việt Nam lại thể hiện những đặc tính riêng biệt. Các yếu tố cung-cầu đặc thù trong giai đoạn cuối vụ đã tạo ra một “sức bền” đáng kể cho giá cà phê, giúp thị trường chống chịu tốt hơn trước những biến động từ các sàn kỳ hạn quốc tế.
2.1 Phiên Giao Dịch Cuối Tuần (29/09/2025): Trạng Thái “Hạ Nhiệt Có Kiểm Soát”
Phiên giao dịch ngày 29/09 có thể được mô tả là một phiên “hạ nhiệt có kiểm soát” thay vì một đợt bán tháo. Sau tuần tăng giá mạnh, thị trường ghi nhận một mức điều chỉnh giảm nhẹ, phổ biến từ 400-500 VNĐ/kg tại hầu hết các địa phương.
Dựa trên việc đối chiếu và xác thực nhiều nguồn tin, khung giá giao dịch đáng tin cậy trong buổi sáng ngày 29/09 dao động trong khoảng 121.000 – 122.100 VNĐ/kg. Khung giá này được chọn làm tham chiếu chính do tính chi tiết và sự nhất quán trong việc ghi nhận bối cảnh điều chỉnh của thị trường, loại bỏ các báo cáo mâu thuẫn có thể do cập nhật chậm trễ.
Dưới đây là bảng giá chi tiết tại các vùng trồng trọng điểm:
Bảng 1: Giá Thu Mua Cà Phê Nhân Xô tại Tây Nguyên, Sáng Ngày 29/09/2025
|
Tỉnh/Thành |
Địa phương |
Mức Giá Thu Mua (VNĐ/kg) |
Thay Đổi (so với 28/9) |
|
Đắk Lắk |
Cư M’gar |
122.100 |
-500 |
|
Buôn Hồ, Ea H’leo |
122.000 |
– |
|
|
Lâm Đồng |
Di Linh, Lâm Hà, Bảo Lộc |
121.100 |
– |
|
Đắk Nông |
Gia Nghĩa |
121.200 |
-400 |
|
Đắk R’lấp |
121.100 |
– |
|
|
Gia Lai |
Chư Prông |
121.000 |
-400 |
|
Pleiku, Ia Grai |
120.900 |
– |
|
|
Kon Tum |
Đắk Hà |
121.200 |
-400 |
Phân tích bảng giá cho thấy vai trò dẫn dắt thị trường của tỉnh Đắk Lắk một lần nữa được khẳng định. Đây là khu vực có hoạt động giao dịch sôi động và chất lượng cà phê được đánh giá cao, do đó thường xuyên ghi nhận mức giá cao nhất toàn vùng tại Cư M’gar là 122.100 VNĐ/kg, ngay cả khi đã có sự điều chỉnh nhẹ.
2.2 Nhìn Lại Toàn Tuần: Cú Lội Ngược Dòng Ngoạn Mục
Diễn biến của cả tuần qua thực sự kịch tính. Thị trường khởi đầu trong bối cảnh bi quan khi giá rơi xuống vùng đáy 110.800 – 111.500 VNĐ/kg vào ngày 21-22/09. Tuy nhiên, từ mức thấp này, giá đã phục hồi ấn tượng, ghi nhận mức tăng trung bình từ 1.500 – 4.200 VNĐ/kg so với cuối tuần trước nữa, đạt đỉnh 115.700 VNĐ/kg vào ngày 27/09, tạo nền tảng vững chắc cho đà tăng vọt lên vùng giá trên 122.000 VNĐ/kg vào cuối tuần, trước khi bước vào phiên điều chỉnh nhẹ ngày 29/09.
Một hiện tượng đáng chú ý là “độ ì” của giá nội địa, với mức giảm thường chậm hơn so với thế giới. Nguyên nhân sâu xa của hiện tượng này đến từ sự khác biệt cơ bản giữa thị trường tài chính và thị trường vật chất. Trong khi thị trường kỳ hạn London phản ánh kỳ vọng tương lai và các hoạt động đầu cơ, thị trường nội địa lại được quyết định bởi việc trao đổi những hạt cà phê vật chất thực sự, vốn đang rất khan hiếm. Tâm lý “găm hàng” của nông dân và các đại lý khi nguồn cung cạn kiệt đã tạo ra một vùng đệm vững chắc, giúp giá trong nước chống lại áp lực giảm giá từ sàn kỳ hạn quốc tế. Động lực chính cho sự phục hồi của giá trong nước đến từ những diễn biến tích cực trên các sàn giao dịch quốc tế.
3. Tác Động từ Thị Trường Quốc Tế: Tồn Kho Thấp Lịch Sử Thúc Đẩy Đà Tăng
Thị trường cà phê Việt Nam có sự liên thông chặt chẽ với các sàn giao dịch kỳ hạn quốc tế, đặc biệt là sàn London đối với cà phê Robusta. Diễn biến trên hai sàn London và New York trong tuần qua chính là yếu tố quyết định đã kéo giá cà phê ra khỏi vùng đáy và thiết lập một mặt bằng giá mới.
3.1 Sàn London (Robusta) và Sàn New York (Arabica)
- Sàn Londonlà động lực chính kéo giá nội địa phục hồi. Trong tuần, giá Robusta ghi nhận mức tăng đáng kể, dao động từ 66 USD/tấn đến 423 USD/tấn. Kết thúc phiên giao dịch cuối tuần (26/09), hợp đồng Robusta kỳ hạn tháng 11/2025 đóng cửa ở mức 4.199 USD/tấn.
- Sàn New Yorkcũng chứng kiến một tuần tăng giá mạnh mẽ. Hợp đồng Arabica kỳ hạn tháng 12 đã tăng 19,5 cent/lb và đóng cửa ở mức 378.05 US cent/lb. Đà tăng của Arabica đã củng cố tác động tâm lý tích cực lên toàn thị trường, củng cố thêm cho câu chuyện nguồn cung toàn cầu đang bị thắt chặt.
Bảng 2: Tóm Tắt Giá Cà Phê Kỳ Hạn Quốc Tế, Chốt Phiên Cuối Tuần (26/09/2025)
|
Sàn Giao Dịch |
Loại Cà Phê |
Kỳ Hạn |
Giá Đóng Cửa |
|
ICE London |
Robusta |
11/2025 |
4.199 USD/tấn |
|
01/2026 |
4.174 USD/tấn |
||
|
03/2026 |
4.124 USD/tấn |
||
|
ICE New York |
Arabica |
12/2025 |
378.05 US cent/lb |
|
03/2026 |
346.25 US cent/lb |
Đà tăng giá mạnh mẽ trên thị trường quốc tế không phải là ngẫu nhiên mà được củng cố bởi các yếu tố nền tảng vững chắc về cung-cầu.
4. Phân Tích Các Yếu Tố Nền Tảng Dẫn Dắt Thị Trường
Để đưa ra quyết định kinh doanh hiệu quả, việc hiểu rõ các lực lượng cơ bản đang định hình giá cả là vô cùng quan trọng. Tuần qua, thị trường bị chi phối bởi các yếu tố về nguồn cung và các sự kiện vĩ mô.
4.1 Áp Lực Từ Phía Cung: Động Lực Tăng Giá Chủ Đạo
- Tồn kho chạm đáy:Đây là yếu tố có sức ảnh hưởng mạnh mẽ và nhất quán nhất trong tuần. Tồn kho Arabica được chứng nhận bởi ICE đã giảm xuống mức thấp nhất trong gần 18 tháng, trong khi tồn kho Robusta cũng ở mức thấp nhất trong gần 2 tháng. Tình trạng này tạo ra lo ngại sâu sắc về khả năng đáp ứng nhu cầu ngắn hạn, qua đó hỗ trợ mạnh mẽ cho giá.
- Yếu tố thời tiết:Thị trường thể hiện sự nhạy cảm đặc biệt với các tin tức thời tiết:
◦ Tại Việt Nam: Lo ngại mưa lớn tại Tây Nguyên có thể ảnh hưởng đến chất lượng quả đã thúc đẩy giá Robusta tăng vào ngày 23/09. Ngược lại, dự báo bão Ragasa sẽ không ảnh hưởng đến vùng trồng đã khiến giá Robusta điều chỉnh giảm vào ngày 26/09.
◦ Tại Brazil: Dự báo mưa thuận lợi cho cây trồng đã gây áp lực giảm giá lên cà phê Arabica vào ngày 24/09.
Những diễn biến này khẳng định thị trường đang vận hành theo mô hình bị chi phối bởi tin tức (“news-driven”), nơi mọi thông tin liên quan đến triển vọng nguồn cung tương lai đều có tác động khuếch đại lên biến động giá hàng ngày.
4.2 Yếu Tố Vĩ Mô và Chính Sách Thương Mại
Các chính sách thương mại quốc tế và căng thẳng địa chính trị đã tạo ra một động lực “kéo-đẩy” phức tạp, gây biến động cho tâm lý thị trường:
- Căng thẳng thương mại Mỹ – Brazil: Tin tức về khả năng diễn ra đối thoại giữa lãnh đạo hai nước đã gây áp lực giảm giá vào ngày 24/09, do thị trường kỳ vọng căng thẳng về thuế quan có thể được giải quyết, khơi thông một phần nguồn cung.
- Tác động của thuế quan Mỹ: Mức thuế 50% của Mỹ lên cà phê Brazil đã làm thay đổi dòng chảy thương mại, với xuất khẩu của Brazil sang Mỹ giảm mạnh trong khi xuất khẩu sang Colombia lại tăng vọt.
- Đề xuất miễn thuế tại Mỹ: Một dự luật được trình tại Mỹ về việc miễn thuế nhập khẩu cho cà phê cũng là yếu tố được thị trường theo dõi, có khả năng tác động đến chi phí và nhu cầu tại thị trường tiêu thụ lớn này trong dài hạn.
- Luật chống phá rừng của EU: Thông tin EU có thể hoãn thi hành luật này được xem là một yếu tố trung tính, giúp loại bỏ một rủi ro tiềm tàng cho các nhà xuất khẩu cà phê trong ngắn hạn.
Sự tương tác phức tạp của các yếu tố này đã tạo ra một điểm cân bằng tạm thời trên thị trường, mở ra những triển vọng và rủi ro trong thời gian tới.
5. Tổng Kết và Triển Vọng Tuần Đầu Tháng 10/2025
Thị trường cà phê kết thúc tháng 9 trong một trạng thái cân bằng tạm thời, nơi các lực lượng đối nghịch đang kìm hãm lẫn nhau, tạo ra một không khí giao dịch trầm lắng nhưng đầy căng thẳng.
5.1 Các Lực Lượng Đối Nghịch và Rủi Ro “Bẫy Tăng Giá”
- Lực đẩy tăng giá (Bullish): Các yếu tố hỗ trợ giá vẫn rất mạnh mẽ, bao gồm nguồn cung vật chất cuối vụ tại Việt Nam gần như cạn kiệt, tâm lý “găm hàng” của nông dân, và quan trọng nhất là lượng tồn kho được chứng nhận trên cả hai sàn London và New York đều đang ở mức thấp lịch sử.
- Lực kéo giảm giá (Bearish): Ở chiều ngược lại, thị trường đối mặt với áp lực chốt lời tự nhiên sau một tuần tăng giá. Yếu tố gây áp lực lớn nhất chính là triển vọng về vụ thu hoạch mới tại Việt Nam sắp bắt đầu, hứa hẹn sẽ bổ sung một lượng cung đáng kể ra thị trường trong những tháng tới.
Dựa trên phân tích này, một rủi ro tiềm tàng cần được cảnh báo là “bẫy tăng giá” (bull trap). Giá có thể bị đẩy lên một đỉnh cao không bền vững ngay trước khi nguồn cung vụ mới được tung ra thị trường. Khi những lô hàng đầu tiên của vụ mới xuất hiện, sự thay đổi đột ngột về nguồn cung có thể khiến giá sụt giảm mạnh và nhanh chóng.
5.2 Khuyến Nghị Chiến Lược
Dự báo trong tuần đầu tháng 10/2025, thị trường có khả năng tiếp tục đi ngang trong một biên độ hẹp. Trong tuần tới, quỹ đạo của thị trường sẽ được quyết định bởi hai biến số chính:
- Dự báo thời tiết: Các bản tin về thời tiết tại khu vực Tây Nguyên sẽ có tác động tức thì, đặc biệt là thông tin về mưa bão có thể làm gián đoạn quá trình thu hoạch.
- Dữ liệu xuất khẩu: Số liệu xuất khẩu chính thức của Việt Nam và Brazil trong tháng 9 sẽ cung cấp cái nhìn rõ ràng hơn về tình hình cung-cầu thực tế.
Trong bối cảnh hiện tại, giai đoạn trước thềm vụ thu hoạch luôn rất nhạy cảm. Chúng tôi khuyến nghị các nhà đầu tư và doanh nghiệp nên áp dụng một chiến lược thận trọng, tập trung vào việc giảm thiểu rủi ro và tránh nắm giữ các vị thế mua lớn ở vùng giá cao hiện tại để phòng ngừa những biến động bất lợi khi nguồn cung mới chính thức được đưa ra thị trường.