Câu hỏi: Xin cho biết các nguyên tắc bón phân cho cà phê
Người trả lời: TS. Trương Hồng
Trả lời:
Để nâng cao hiệu quả sử dụng phân bón, cần tuân thủ nguyên tắc 5 đúng:
(i) Đúng loại phân: Bón đúng các loại phân mà cây cà phê cần như bao gồm phân đa lượng đạm (N), lân (P), kali (K); trung lượng và vi lượng chủ yếu như lưu huỳnh (S) can xi (Ca), magiê (Mg), kẽm (Zn) và bo (B).
(ii) Đúng liều lượng: đáp ứng đầy đủ về lượng phân bón cho cà phê để đảm bảo cho sinh trưởng và năng suất dự kiến; duy trì và cải thiện độ phì nhiêu đất. Bón thừa sẽ làm tăng chi phí đầu tư, nguy cơ ô nhiễm môi trường đất và nước; gây nguy cơ mất cân bằng dinh dưỡng trong đất và cây. Bón thiếu cây cà phê cho năng suất thấp, độ phì đất bị suy thoái và gây nguy cơ mất cân bằng dinh dưỡng trong đất và cây.
Ví dụ đối với cà phê vối kinh doanh trồng trên đất bazan, năng suất bình quân 3,5 – 4,0 tấn nhân/ha; hàng năm bón từ 250 – 300 kg N (tương đương 550 – 650 kg u rê); 75 – 80 kg P2O5 (tương đương 500 – 550 kg lân nung chảy); 250 – 300 kg K2O (tương đương 420 – 500 kg Kali clo rua).
(iii) Đúng tỷ lệ: đảm bảo tỷ lệ cân đối các chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng, giúp cây sinh trưởng khỏe, cho năng suất cao, chất lượng cà phê nhân tốt; duy trì và nâng cao độ phì đất.
Ví dụ: Tỷ lệ phân đạm (N), lân (P2O5) và kali (K2O) phù hợp bón cho cà phê kinh doanh là 3:1:3 hoặc 2:1:2.
(iv) Đúng thời điểm: đảm bảo đáp ứng đầy đủ các chất dinh dưỡng mà cây cà phê cần trong từng thời điểm giúp cây cà phê sinh trưởng khỏe; năng suất cao.
Ví dụ: Mùa khô, cây cà phê sinh trưởng chậm, quả đang giai đoạn đầu đinh, do vậy không cần bón nhiều phân bón; các giai đoạn tăng trưởng quả nhanh cùng với tích lũy chất khô của quả (trong mùa mưa) thì nhu cầu dinh dưỡng cao hơn, vì vậy phải bón phân nhiều hơn. Đầu mùa mưa, lượng phân đạm và kali bón cho cây sẽ thấp hơn giữa và cuối mùa mưa.
Nhu cầu dinh dưỡng đạm, lân, kali của cây cà phê qua từng giai đoạn trong năm
(% so với tổng số)
(v) Đúng phương pháp: Bón đúng phương pháp sẽ làm tăng hiệu quả sử dụng phân bón, giảm chi phí sản xuất và tăng thu nhập cho người sử dụng.
Ví dụ: đối với phân lân chỉ cần bón rãi trên mặt, cách gốc 20 – 30 cm; phân đạm và kali bón theo tán cà phê và lấp đất ở độ sâu khoảng 5 – 10 cm.