TS. Trương Hồng
Bón phân qua lá cho cây trồng là giải pháp kỹ thuật mang lại hiệu quả kinh tế và môi trường. Bón phân qua lá có hiệu lực nhanh và cây sử dụng được dinh dưỡng nhiều hơn bón vào đất. Đối với đạm và kali cây sử dụng được từ 90 – 95% lượng phân phun qua lá, đối với lân là 38,8%. Trong khi đó bón vào đất thì lượng dinh dưỡng mà cây sử dụng được ít hơn do bị mất mát bởi bốc hơi, xói mòn, rửa trôi và giữ lại trong đất.
Nghiên cứu của WASI, 2000, 2008, 2012 cho thấy sử dụng phân bón lá, đặc biệt là các loại phân bón lá chuyên dùng cho cà phê (NUCAFE) với thành phần đầy đủ N, P, K, S, Mg, Zn, B để phun từ 2 – 3 lần/năm đã làm tăng năng suất cà phê từ 5 – 15 %, giảm được được tình trạng rụng quả sinh lý trong mùa mưa; khắc phục tình trạng lá cà phê bị biến dạng do thiếu Zn và B.
Phun phân bón lá vào các giai đoạn khủng khoảng sinh lý của cây như mưa nhiều, nắng hạn đã làm giảm tỷ lệ rụng quả rất rõ và tăng năng suất so với không phun từ 16 – 18 %.
Hiệu quả của việc sử dụng phân bón lá chuyên dùng (NUCAFE) cho cà phê
|
Đặc điểm vườn cà phê |
Phun 2 lần/mùa mưa |
|
|
Năng suất, kg/ha |
Tăng so đối chứng, % |
|
|
Lô bình thường, không phun (đối chứng) |
3.880 |
– |
|
Lô bình thường có phun |
4.170 |
7,5 |
|
Hạn trong mùa mưa |
||
|
Đối chứng không phun |
2.890 |
– |
|
Có phun |
3.350 |
15,9 |
|
Mưa dầm trong mùa mưa (> 15 ngày mưa/tháng) |
||
|
Đối chứng không phun |
2.580 |
– |
|
Có phun |
3.050 |
18,2 |
Nguồn: Tổng hợp của tác giả các năm 2008, 2011, 2012, 2013
Việc bón phân qua lá đặc biệt có ý nghĩa khi cần chữa trị tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng một cách kịp thời hoặc khi gặp điều kiện ngoại cảnh bất lợi làm cho việc bón qua đất kém hiệu quả. Các loại phân vi lượng cây cần với lượng ít và vài yếu tố đôi khi bị cố định khi bón vào đất cũng thường được cung cấp cho cây qua lá. Thông thường các nguyên tố vi lượng cho cà phê như kẽm (Zn), bo (B)… được bổ sung bằng hình thức phun qua lá.
Khi phun lên lá, các chất dinh dưỡng xâm nhập vào cây qua các khí khổng ở lá, và chỉ khi các khí khổng này mở thì sự hấp thu dinh dưỡng qua lá mới được thuận lợi. Do vậy khi áp dụng phương pháp phun phân qua lá cần lưu ý phun vào lúc sáng sớm hay chiều tối, lúc lặng gió, là những lúc khí khổng lá cây mở, phun kỹ mặt dưới lá càng tốt vì mặt dưới nhiều lỗ khổng hơn mặt trên. Lúc trời nắng gắt hay lúc đang bị thiếu nước trầm trọng, các khí khổng đóng lại thì việc phun phân qua lá kém hiệu quả.